Nederland op weg naar COP16: Wat is een National Biodiversity Strategy and Action Plan?

In 2022 werd het Kunming-Montreal Global Biodiversity Framework overeengekomen om het wereldwijde biodiversiteitsverlies te stoppen. Dit jaar, van 21 oktober tot 1 november, vindt de 16e Conference of the Parties van het VN Biodiversiteitsverdrag (CBD COP16) plaats in Cali, Colombia. Tijdens deze Conference of the Parties (COP) wordt er gekeken naar de voortgang van landen bij de implementatie van het Global Biodiversity Framework en wat er nodig is om de doelen voor 2030 te halen. Een belangrijke mijlpaal voor de aanvang van deze COP zijn de National Biodiversity Strategies and Action Plans (NBSAPs) die door alle landen moeten worden ingediend. Wat houdt een NBSAP in? En heeft Nederland er één? Je leest het in deze blog.

Headerfoto: Vliegende velduil © Mark Bridger

Wat is een National Biodiversity Strategy and Action Plan?

Een National Biodiversity Strategy and Action Plan (NBSAP) is het belangrijkste instrument voor de implementatie van het Biodiversiteitsverdrag op nationaal niveau. Artikel 6^[1]Article 6. General Measures for Conservation and Sustainable Use https://www.cbd.int/convention/articles?a=cbd-06 van het verdrag vereist van landen dat zij een NBSAP opstellen. Landen moeten ervoor zorgen dat deze strategie wordt geïntegreerd in de planning en activiteiten van alle sectoren waarvan de activiteiten invloed (zowel positief als negatief) kunnen hebben op biodiversiteit en natuur. Voorbeelden van die sectoren zijn industrie, landbouw en stedelijke ontwikkeling.

Een NBSAP is het voornaamste instrument waarmee de landen die het Biodiversiteitsverdrag hebben ondertekend (ook wel: verdragspartijen) hun nationale bijdrage aan het Kunming-Montreal Global Biodiversity Framework (KM-GBF) en de bijbehorende doelen vaststellen en communiceren^[2]CBD decision 15/6. Mechanisms for planning, monitoring, reporting and review https://www.cbd.int/doc/decisions/cop-15/cop-15-dec-06-en.pdf.

Daarnaast bevordert een NBSAP synergie tussen het Biodiversiteitsverdrag en andere internationale verdragen en milieu-overeenkomsten, zoals de Sustainable Development Goals, het klimaatakkoord van Parijs, en de EU Green Deal, inclusief de recent aangenomen natuurherstelwet.

Wie worden er betrokken bij het opstellen van een NBSAP?

Bij het opstellen van een NBSAP moeten landen ervoor zorgen dat alle overheidssectoren op alle niveaus (‘whole of government’), en het maatschappelijk middenveld (‘whole of society’)—zoals bedrijven, het maatschappelijk middenveld en jongeren — worden betrokken. Het is essentieel dat het proces brede politieke en maatschappelijke steun krijgt en dat er duidelijke afspraken worden gemaakt over de uitvoering. Alleen met een gezamenlijke aanpak is het mogelijk om de doelen te behalen.

IUCN NL zet zich in voor een brede maatschappelijk inzet, zoals met de Actieagenda voor Biodiversiteit.

Heeft Nederland een NBSAP?

Alle verdragspartijen zijn verplicht om voorafgaand aan COP16 een NBSAP in lijn te brengen met de doelen van het KM-GBF^[3]Revised and updated NBSAPs due by COP16. https://www.cbd.int/nbsap/post-cop15.shtml. Tot op heden heeft in het Koninkrijk der Nederlanden alleen Curaçao een NBSAP afgerond^[4]Kamerbrief. Nederlandse Inzet voor de 16e Conferentie van Partijen voor het Verdrag Inzake Biologische Diversiteit. … Continue reading. Door voor de rest van ons koninkrijk geen plan in te dienen breekt het kabinet met de internationale verplichtingen en blijft het onduidelijk hoe Nederland de noodzakelijke veranderingen voor biodiversiteitsherstel zal realiseren. Het kabinet liet onlangs weten naar verwachting in het tweede kwartaal van 2025 de NBSAP van het Koninkrijk te publiceren, dit is echter een half jaar na de deadline.

Zijn er andere landen die hun NBSAP nog niet hebben ingediend of geüpdatet?

Volgens de Online Reporting Tool van het Biodiversiteitsverdrag hebben momenteel nog maar 29 landen hun plannen opgestuurd. De verwachting is dat er in de week voor de COP nog veel plannen zullen worden ingediend.

Daarnaast mogen landen die onvoldoende middelen en capaciteit hebben om een NBSAP op te stellen, met name landen in het Mondiale Zuiden, alleen hun nationale biodiversiteitsdoelen indienen in plaats van een volledig plan. Tot nu toe hebben 94 landen dat al gedaan.

Meer weten?

• Opiniestuk IUCN NL over ontbreken NBSAP voor Nederland
• Explainer: Financiering voor biodiversiteit tijdens COP16
• Explainer: Wat gaat er gebeuren tijdens COP16?