Nederland moet ook buiten haar landsgrenzen investeren in klimaatmaatregelen

De uitstoot van broeikasgassen is de afgelopen jaren onvoldoende gedaald, blijkt uit het nieuwste IPCC-rapport^[1]IPCC Working Group III report 2022: Mitigation of Climate Change: https://www.ipcc.ch/report/ar6/wg3/. Daardoor moeten naast rijke landen ook ontwikkelingslanden nu alle zeilen bijzetten om klimaatverandering en biodiversiteitsverlies tegen te gaan. Maar dat kan alleen met significante steun van rijke landen om de uitstoot in ontwikkelingslanden te reduceren en toe te werken naar beter landgebruik en natuurbeheer.

Headerfoto: Landscape in The Philippines © Erwin Mascarinas, NTFP-EP Philippines / IUCN NL

De uitstoot van broeikasgassen was nog nooit eerder zo groot als in de afgelopen 10 jaar. We gebruikten meer fossiele brandstoffen, maar ook de uitstoot door landbouw, boskap en ander landgebruik is gestegen. Met het huidige beleid en gedrag van landen is het onmogelijk om de opwarming onder 1,5 graad te houden en stevenen we af op 3,2 graden in het jaar 2100. Om het tij te keren moeten alle landen ingrijpende maatregelen en gedragsverandering teweeg brengen.

Geef natuur de ruimte

Allereerst geeft het IPCC-rapport aan dat er radicale maatregelen genomen moeten worden om de uitstoot van vervoer, steden en landbouw en gerelateerde consumptie om te vormen. Daarnaast stelt het rapport dat de natuur de ruimte moet krijgen om te dienen als koolstofreservoir, essentiële diensten te vervullen voor water-en voedselvoorziening en inwoners te beschermen tegen extreme weersomstandigheden. Dit is mogelijk als er robuuste natuur is met een natuurlijke variëteit aan soorten met sterke populaties die met elkaar verbonden zijn.

Natuurbeheer draagt bij aan een beter klimaat

Het rapport van IPCC Working Group III laat zien dat er een aantal haalbare en kosteneffectieve maatregelen zijn om natuurbeheer en landbouw bij te laten dragen aan een beter klimaat:

De bescherming, verbeterd management en herstel van bossen, veengebieden, kustgebieden, savannes en graslanden hebben de potentie om 7.3 gigaton CO₂ per jaar op te slaan.
Verbeterde landbouwmethodes die meer koolstof in de bodem opslaan en het toepassen van agrobosbouwtechnieken. Hiermee kan 4.1 gigaton CO₂ per jaar worden opgeslagen.
Overstappen naar een plantaardig dieet en het tegengaan van voedselverspilling. Dit kan zorgen voor 2.2 gigaton minder CO₂ uitstoot per jaar.

Deze technieken en methodes zijn bekend en toepasbaar, maar er is nog te weinig financiering beschikbaar om ze uit te voeren. Ook vormt het gebrek aan capaciteit en verantwoording op verschillende overheidsniveaus een barrière. Bij het verbeteren van landgebruik en natuurbeheer is het essentieel dat lokale partijen een leidende rol krijgen.

*_{Grafiek die}*_{laat zien welke methoden het meest effectief zijn om CO2-uitstoot terug te dringen. Deze laat o.a. zien dat ‘minder bossen kappen’ veel potentie heeft om de uitstoot te verminderen tegen een betaalbare prijs.}

Toezeggingen niet vertaald naar budget en inzet

Er klinkt een duidelijke oproep aan Westerse landen om veel meer aandacht, expertise en budget te richten op het voorkomen van klimaatverandering en beschermen van biodiversiteit. Binnen hun landsgrenzen zetten Nederland en de EU belangrijke stappen om de uitstoot terug te dringen en de natuur te herstellen. Op internationaal vlak neemt Nederland echter niet haar verantwoordelijkheid. Toezeggingen tijdens de afgelopen klimaattop zijn niet vertaald naar budget en inzet in het huidige regeerakkoord.