Oproep aan EU: zorg dat bedrijven mensenrechten respecteren

Om natuurbeschermers wereldwijd beter te beschermen is de komst van een internationaal bindend mensenrechtenverdrag voor bedrijven nodig. Op 17 juli publiceerde de VN een herziene draftversie van dit verdrag. Nu is het zaak dat de Europese Unie stopt met treuzelen in de totstandkoming van dit verdrag en ervoor zorgt dat bedrijven mensenrechten respecteren. Dat stelt een coalitie van Europese maatschappelijke organisaties, waaronder IUCN NL.

Headerfoto: European Union flag Markus Spiske via Unsplash

Iedere week worden meer dan drie mensen vermoord omdat zij opkomen voor de natuur. Een veelvoud daarvan krijgt dagelijks te maken met bedreigingen, intimidaties en fysiek geweld. “De slachtoffers ondervinden vaak allerlei barrières bij het opeisen van hun rechten. Het internationaal bindend mensrechtenverdrag voor bedrijven moet ervoor zorgen dat natuurbeschermers bedrijven ter verantwoording kunnen roepen als hun rechten worden geschonden, bijvoorbeeld als zij bedreigd worden of hun bos wordt vernietigd om plaats te maken voor industrie,” vertelt Antoinette Sprenger, Senior Expert Environmental Justice bij IUCN NL.

Historische kans

Een speciale werkgroep van Verenigde Naties komt sinds 2014 jaarlijks bijeen om de mogelijkheden voor het verdrag te bespreken. In oktober komt de groep weer bijeen voor formele onderhandelingen. “Deze onderhandelingen bieden een historische kans om de huidige fragmentatie van internationale wetgeving aan te pakken en om bestaande machtsongelijkheid tussen mensen en bedrijven aan te pakken, door bedrijven te reguleren binnen internationale wetgeving,” licht Sprenger toe.

Herhaaldelijke oproepen

In eerdere onderhandelingen stelde de EU zich aarzelend op, ondanks de herhaaldelijke oproepen van het Europese Parlement en de oproep vanuit 580.000 Europese burgers om zich hier voor in te zetten. In Nederland tekenden ruim 30.000 mensen een petitie aan de Tweede Kamer voor totstandkoming van het verdrag.

Proactieve inzet EU gevraagd

“Maar de herziene versie die de VN vorige week presenteerde, adresseert veel van de EU’s eerdere kritiekpunten,” zegt Sprenger. Bijvoorbeeld door te zorgen dat het verdrag gebaseerd is op de UN Guiding Principles on Business and Human Rights en door te herdefiniëren welke bedrijven onder het verdrag vallen. “Samen met andere Europese maatschappelijke organisaties roepen we de EU dan ook op om deze versie grondig te analyseren en zich ambitieus en proactief in te zetten tijdens de onderhandelingen voor het verdrag in Genève in oktober.”

Meer weten?

• Draftversie van het internationaal bindend mensenrechtenverdrag voor bedrijven
• Ruim 30.000 mensen vragen Tweede Kamer om natuurbeschermers beter te beschermen

De verklaring werd ondertekend door de volgende maatschappelijke organisaties:

ActionAid International, CAFOD (Engeland & Wales), CCFD-Terre Solidaire (Frankrijk), Centre for Research on Multinational Corporations (SOMO), CIDSE – International family of Catholic social justice organisations, Clean Clothes Campaign International Office, Commission Justice et Paix Belgique, Ekumenická akademie (Tsjechië), FIDH (International Federation for Human Rights), Friends of the Earth Finland, Friends of the Earth Germany (BUND), Global Policy Forum, IUCN NL, Latinamerikagrupperna/Solidaridad Suecia-América Latina (SAL)/Solidarity Sweden-Latin America, Mani Tese (Italië), NaZemi (Tsjechië), Sherpa, SÜDWIND-Institute, TROCA – Plataforma por um Comércio Internacional Justo, Trócaire