Actieagenda voor Biodiversiteit

Het Biodiversiteitsverdrag, de Conventie inzake Biologische Diversiteit (CBD), is één van de drie verdragen die in 1992 op de VN-conferentie inzake Milieu en Ontwikkeling in Rio de Janeiro zijn opgezet. Naast het Klimaatverdrag en het Desertificatieverdrag, werd hier ook een verdrag getekend voor biodiversiteit.

In 2011 werden hiervoor op een wereldwijde biodiversiteitstop in Aichi, Japan, 20 doelen gesteld, de zogenaamde Aichi-targets. Deze doelen liepen in 2020 af, maar ze werden geen van allen behaald. In december 2022 werden nieuwe doelen gesteld voor biodiversiteitsherstel tijdens de Biodiversiteitstop in Montréal, Canada (CoP15).

De nieuwe doelen vormen samen het Biodiversiteitsakkoord, ook wel het Global Biodiversity Framework genoemd. In het nieuwe Biodiversiteitsakkoord zijn besluiten vastgelegd met de ambitie dat wij wereldwijd voor 2030 een einde hebben gemaakt aan biodiversiteitsverlies en voor 2050 hebben gezorgd voor biodiversiteitsherstel.

Volgens ramingen op basis van de Rode Lijst van Bedreigde Soorten™ van de IUCN worden momenteel een miljoen soorten met uitsterven bedreigd, maar uit modellen blijkt dat het nog niet te laat is om deze trend om te buigen.

Het Biodiversiteitsverdrag is hét internationale beleidsmechanisme waarmee biodiversiteitsverlies wordt aangepakt. Door de vele en grensoverschrijdende oorzaken van de biodiversiteitscrisis is mondiale samenwerking cruciaal om biodiversiteitverlies aan te pakken.

De biodiversiteitscrisis staat niet op zichzelf. De natuur levert belangrijke ecosysteemdiensten zoals het vasthouden van CO₂ en de voorziening van voedsel en schoon drinkwater. Een ambitieus nieuw Biodiversiteitsverdrag is ook nodig om de duurzame ontwikkelingsdoelen (SDG’s) en het Parijsakkoord te halen.

De partijen van het Biodiversiteitsverdrag komen om de twee jaar samen voor een Conferentie van Partijen (CoP). Hier worden afspraken gemaakt over onderdelen van het Biodiversiteitsverdrag en de uitwerking ervan. Ook worden er de doelen gesteld om over een langere tijdsperiode (10 jaar) de biodiversiteit te beschermen. Partijen rapporteren periodiek over de voortgang in het halen van de doelen. De top in Montréal is de vijftiende editie van deze conferentie (CoP15).

Tijdens de conferentie werd na twee weken intensief onderhandelen een Biodiversiteitsakkoord gesloten met doelen voor 2030.

Lees het Biodiversiteitsakkoord

Nederland heeft als lidstaat van de Europese Unie het verdrag mede geratificeerd en zal dan ook aanwezig zijn bij de Biodiversiteitstop. Als lid van de EU heeft Nederland zich bovendien gecommitteerd aan de EU-biodiversiteitsstrategie voor 2030. Die speelt een grote rol bij de positie-inname van Nederland voor het Biodiversiteitsverdrag.

Voor Nederland is het extra urgent om de internationale afspraken die zijn vastgelegd in het Biodiversiteitsakkoord zo snel mogelijk om te zetten in nationale plannen, gezien de staat van de natuur. Het huidige demissionaire kabinet maakt al belangrijke stappen hierin met de aanpak van de stikstof crisis en het investeren in de omvang en kwaliteit van onze natuurgebieden.

IUCN NL biedt advies en ondersteuning aan bedrijven en overheden over internationaal biodiversiteitsbeleid, zoals het Biodiversiteitsverdrag. Zo heeft IUCN NL in opdracht van het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV) de Nederlandse Actieagenda voor Biodiversiteit gemaakt in aanloop naar CoP15. De Actieagenda bestaat uit meer dan 150 biodiversiteitsinitiatieven die worden genomen door verschillende groepen in de samenleving en droeg bij aan de positiebepaling van de rijksoverheid.

Verder ontwikkelt IUCN NL het Nationaal Dashboard Biodiversiteit, waarin wij kennis bundelen om te kunnen sturen op de Nederlandse biodiversiteitsdoelen en de voortgang te monitoren.

Daarnaast werkt IUCN NL aan de implementatie van het verdrag, bijvoorbeeld via het uitvoeren van veldprojecten, het leveren van kennisproducten, en het bieden van een neutraal platform voor Nederlandse natuurorganisaties.

IUCN NL sluit zich aan bij positie van IUCN inzake het Biodiversiteitsakkoord.

Lees meer

Eén van de lessen van de afgelopen 10 jaar is dat het realiseren van de biodiversiteitsdoelen vraagt om inzet vanuit de hele samenleving, waarbij bedrijven ook een groot aandeel hebben. Zo krijgt de financiële sector in het nieuwe Biodiversiteitsakkoord een grotere rol toebedeeld dan voorheen. Neem contact op met IUCN NL om te bespreken hoe jouw organisatie kan bijdragen.

Het Biodiversiteitsverdrag is door 195 landen ondertekend. Het is daardoor één van de breedst gesteunde internationale milieuverdragen. Daarnaast heeft de Europese Unie, en dus ook Nederland, het verdrag ondertekend.

Met hun handtekening commiteren landen zich om biodiversiteit te behouden, duurzaam gebruik te maken van biodiversiteit, en de kosten en opbrengsten uit biodiversiteit eerlijk tussen landen te verdelen.