IUCN NL werpt licht op formele en informele handel in kwik

Kwik is een uiterst giftig metaal dat schadelijk is voor mens en milieu. Toch blijkt het erg lastig om het gebruik ervan uit te bannen. Samen met lokale partnerorganisaties in Afrika, Azië en Latijns-Amerika werpt IUCN NL licht op de handelsroutes die voor kwik worden gebruikt en de mechanismen die verantwoordelijk zijn voor het voortgaande gebruik van kwik bij de ambachtelijke en kleinschalige goudwinning.

Het Verdrag van Minamata inzake kwik reguleert de formele handel in enhet gebruik van kwik’, legt Mark van
der Wal, senior expert ecosystems & extractives bij IUCN NL, uit. ‘Het verdrag is erop gericht om het gebruik van kwik bij de ambachtelijke en kleinschalige goudwinning te beperken en indien mogelijk uit te bannen. Een langetermijnverschuiving naar kwikvrije technieken is echter moeilijk te bewerkstelligen. Om te begrijpen welke systemen kwikvrij ambachtelijk goud in de weg staan, was er meer inzicht in de informele handel in kwik nodig.’

Samen met lokale partnerorganisaties heeft IUCN NL uitgebreid onderzoek gedaan naar de illegale handelsroutes voor kwik, de toevoerketen en de spelers in Bolivia, Suriname, Guyana, Kenia, Tanzania,
Uganda, Burkina Faso en de Filippijnen. In 2020 hebben deze inspanningen o.a. geresulteerd in het rapport ‘Opening the black box: Local insights into the formal and informal global mercury trade revealed’.

Inzicht om kwikprobleem aan te pakken

‘Het rapport laat zien welke factoren het inzicht in de handel in kwik in de weg staan en maakt duidelijk welke mechanismen verantwoordelijk zijn voor het voortgaande gebruik van kwik’, aldus Mark. ‘Inzicht in deze factoren en mechanismen is nodig om het kwikprobleem aan te pakken.’ IUCN NL heeft daarom de belangrijkste bevindingen gepresenteerd tijdens verschillende (online) conferenties en deskundigenpanels.

Druk op gevoelige en beschermde gebieden

‘In veel landen is het bij de ambachtelijke, kleinschalige goudwinning nog steeds gebruikelijk om kwik te gebruiken, terwijl er weinig tot geen voorzorgsmaatregelen worden getroffen’, vertelt Mark. ‘Het ontbreekt in hoge mate aan een gedegen kennis van veilige en milieuverantwoorde praktijken, terwijl de goudwinners veelal geen toegang tot de juiste technologieën hebben.’ Er is vaak onvoldoende staatstoezicht en de regelgeving wordt te weinig gehandhaafd. Door deze factoren, in combinatie met de groeiende vraag naar goud, komen gevoelige en beschermde gebieden steeds meer onder druk te staan.

Een einde aan het gebruik van kwik

‘Om alle betrokken partijen, van kleinschalige delvers tot overheidsfunctionarissen, beter te informeren, hebben we ook geholpen bij het opzetten van een interactief platform waarop het onderzoek naar de handel in kwik in het Guyanaschild wordt gepresenteerd’, aldus Mark. ‘Er zit ook een documentaire over het onderzoek aan te komen.’ Een andere documentaire geeft inzicht in het gebruik van kwik bij de ambachtelijke, kleinschalige winning in de Filipijnen. Beide documentaires zullen binnenkort uitkomen en door ons en onze partners worden gepromoot. We hopen een breed publiek te bereiken met onze aanbevelingen voor stimulerende maatregelen, toegankelijke alternatieven en formalisatie van de sector om een einde te maken aan het schadelijke gebruik van kwik.’

• Download het volledige rapport
• Bezoek het platform voor de handel in kwik in het Guyanaschild