De impact van vijf jaar Shared Resources Joint Solutions

Tussen 2016 en 2020 werkten IUCN NL samen met het Wereld Natuur Fonds en het Ministerie van Buitenlandse Zaken aan het veiligstellen van watervoorziening, klimaatbestendigheid en voedselzekerheid in 16 landen in Afrika, Azië en Latijns-Amerika. Meer dan 200 lokale ngo’s en maatschappelijke organisaties speelden daarin een cruciale rol. Met het Shared Resources, Joint Solutions-programma (SRJS) hebben we vijf jaar lang ingezet voor bovengenoemde doelen. Dit artikel laat de impact zien waar SRJS potentieel direct aan heeft bijgedragen. Onder aan dit artikel is het analytisch rapport te downloaden.

Duurzaam bosbeheer

Dankzij de inzet van onze lokale partnerorganisaties, die samenwerkten met diverse stakeholders zoals lokale gemeenschappen, bedrijven en de overheid, heeft SRJS een bijdrage geleverd aan bijna 3 miljoen hectare bos dat nu onder duurzaam beheer is. ‘Duurzaam bosbeheer draagt bij aan minder ontbossing, meer koolstofopslag en betere weerbaarheid van ecosystemen tegen de gevolgen van klimaatverandering,’ licht Maxime Eiselin toe. ‘Ook zijn veel gemeenschappen afhankelijk van producten uit het bos, zoals honing, noten of rotan. Door op duurzame wijze gebruik te maken van deze natuurlijke hulpbronnen kunnen zij in hun levensonderhoud blijven voorzien.’

Duurzame voedselproductie

Duurzaam beheer is niet alleen in beboste landschappen van belang, maar ook in gebieden waar voedsel wordt geproduceerd. Want waar grootschalig gewassen worden verbouwd, vis gevangen wordt of vee graast, wordt helaas vaak roofbouw gepleegd op de natuur. ‘De wereldbevolking neemt toe en eetgewoontes veranderen. Om al die monden te kunnen blijven voeden, moeten we de natuur in en rondom die gebieden beschermen’, zegt Eiselin. ‘Gedurende het programma hebben onze partners bijgedragen aan het verduurzamen van bijna 100.000 hectare voedselproductiegebieden.’

Integraal waterbeheer

‘Door de landschappen van het programma stromen negentien grote rivieren, die bij elkaar bijna evenveel waterafvoer hebben als de Amazone-rivier’, vertelt Eiselin. ‘Maar in veel gebieden staat de watervoorziening onder druk door de grote vraag naar water voor bijvoorbeeld irrigatie, of omdat er waterkrachtcentrales worden aangelegd. Ook vormt vervuiling, bijvoorbeeld door mijnbouwafval, een risico.’

Om ervoor te zorgen dat alle watergebruikers, van huishoudens tot bedrijven, gedurende het hele jaar toegang hebben tot voldoende water van goede kwaliteit, is het van belang dat het watergebruik in het gehele stroomgebied in kaart wordt gebracht en op elkaar wordt afgestemd.

Onze lokale partners zijn daarom om tafel gegaan met de autoriteiten en andere stakeholders om samen plannen te maken om het waterbeheer te verduurzamen. Inmiddels ligt er voor 18 stroomgebieden in de landschappen een operationeel plan voor integraal waterbeheer. ‘Dit maakt het mogelijk om 510.000 hectare aan stroomgebieden op integrale wijze te beheren. Ook kunnen de inwoners van die gebieden, ruim 218.000 mensen, het hele jaar door toegang krijgen tot voldoende schoon water.’

Inwoners profiteren van beter beleid

In totaal hebben onze partners door effectieve pleitbezorging bijna 38 beleidsveranderingen voor duurzaam waterbeheer gerealiseerd met overheden en bedrijven. Ook op het gebied van voedselzekerheid en klimaatbestendigheid heeft SRJS gewerkt aan impact: er liggen 52 nieuwe of verbeterde actieplannen en beleidsmaatregelen voor voedselzekerheid, en onze partners hebben substantieel bijgedragen aan 77 beleidsverbeteringen om bos te behouden voor een betere weerbaarheid tegen de gevolgen van klimaatverandering.

Op basis van het aantal mensen dat in deze gebieden woont, kunnen we stellen dat ongeveer 443.000 inwoners daarvan de vruchten kunnen plukken: dankzij duurzaam beheer houden ze vruchtbare grond, schoon water en een gezonde leefomgeving.

Leefgebied van bedreigde diersoorten

Naast mensen profiteren ook dieren van beter beleid. ‘Er leven bijna 400 bedreigde diersoorten in de landschappen,’ vertelt Eiselin. ‘Die zijn gebaat bij duurzaam beheer van hun leefgebied. De afgelopen vijf jaar zijn 199 verbeteringen in praktijk en beleid gerealiseerd die daaraan bijdragen.’ Alleen al in Atjeh (Indonesië) komt dit ten goede aan 125 bedreigde soorten. In het Soalala-landschap in Madagaskar profiteren 119 bedreigde soorten van een verminderd risico op uitsterven.

Toekomstbestendig

In 26 landschappen kwamen diverse stakeholders bij elkaar om gezamenlijk zorg te dragen voor duurzame sociale en economische ontwikkeling, door middel van een landschapsbenadering. ‘De inzet van lokale ngo’s en maatschappelijke organisaties samen maakt het verschil voor de vitaliteit van mens en natuur,’ vertelt Eiselin. ‘Dat is een complex samenspel, want er spelen bij stakeholders als overheden, bedrijven en inheemse gemeenschappen vaak verschillende belangen. Door die te verenigen en af te stemmen op de draagkracht van de natuur, droegen we met SRJS bij aan toekomstbestendige beheerstructuren. Biodiversiteit blijft behouden en de natuur krijgt voldoende ruimte en hersteltijd om de belangrijke ecosysteemdiensten te blijven vervullen. Nu én in de toekomst.’

Meer weten?