Belasting draagt bij aan behoud cruciale ecosysteemdiensten op Mindanao

Tropische stormen, met soms dodelijke gevolgen, maken de bewoners van het Filipijnse eiland Mindanao pijnlijk bewust van de noodzaak tot duurzaam landgebruik. Een coalitie van lokale maatschappelijke organisaties pleitte daarom voor de oprichting van een bestuursorgaan voor het gehele stroomgebied van de Cagayan de Oro rivier, met daarin vertegenwoordigers van overheid, bedrijfsleven, maatschappelijke organisaties en de inheemse bevolking. Nu dragen alle inwoners van de stad Cagayan de Oro via hun belastinggeld bij aan het behoud van cruciale ecosysteemdiensten, zoals vruchtbare grond, water en weerbaarheid tegen de gevolgen van klimaatverandering.

Headerfoto: Dwellings on Cagayan de Oro river © Mark Benton, CC BY-NC-SA 2.0 https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/2.0/deed.en_CA via Flickr.

Natuur onder druk

De Cagayan de Oro rivier ontspringt in de bosrijke Kalatungan en Kitanglad bergen en stroomt tot aan de baai van Macajalar, waar de stad Cagayan de Oro ligt. In de bergen wonen al generatieslang inheemse groepen en zijn een aantal beschermde gebieden, in het lager gelegen deel zorgen uitgestrekte ananas- en tomatenplantages voor export en banen.

Maar door ontbossing, illegale houtkap en landbouw staan de diensten die de natuur levert, zoals vruchtbare grond, water en weerbaarheid tegen de gevolgen van klimaatverandering, onder druk. Bovendien wordt de regio als gevolg van klimaatverandering steeds vaker getroffen door tropische stormen die ernstige overstromingen veroorzaken.

Maatregelen om de natuur te herstellen, zoals herbebossing, hadden onvoldoende effect, omdat ze niet op de meest geschikte plek plaatsvonden of niet goed onderhouden werden.

In 2011 voltrok zich een ramp: de tyfoon Washi veroorzaakte duizenden doden. Dit natuurgeweld maakte duidelijk dat de verschillende partijen in het landschap gezamenlijk actie moesten ondernemen om de natuur in het stroomgebied van 137.000 hectare te beschermen en herstellen.

Landschapsbenadering

Met steun van IUCN NL verenigden lokale maatschappelijke organisaties zich om te pleiten voor een landschapsbenadering, zodat natuurbehoud- en herstelmaatregelen in het gehele stroomgebied, van de bronnen in de bergen tot aan de kust, op strategische wijze aangepakt worden. Ze brachten voor het hele stroomgebied in kaart welke gebieden absoluut beschermd en/of hersteld moeten worden om cruciale ecosysteemdiensten te behouden.

Om dat te waarborgen is een bestuursorgaan opgericht met daarin vertegenwoordigers van overheid, bedrijfsleven, maatschappelijke organisaties en de inheemse bevolking. Dit bestuursorgaan pleitte met succes voor de totstandkoming van verschillende lokale ‘Payments for Ecosystem Services’-initiatieven, waarbij bedrijven een vrijwillige vergoeding betalen voor natuurbehoud- en herstel, omdat zij afhankelijk zijn van ecosysteemdiensten zoals vruchtbare grond en water.

Onze partners pleitten voor verbetering van dat systeem: niet langer losse initiatieven, maar voor het hele stroomgebied. Niet langer vrijwillig, maar wettelijk bepaald. Bovendien ziet Kitanglad Integrated NGOs erop toe dat natuurbescherming door inheemse groepen voldoende erkend wordt.

Samen betalen voor natuurbehoud en -herstel

In september 2019 keurde het gemeentebestuur van Cagayan de Oro City een verordening goed waarmee de financiering van natuurbehoud en -herstel wettelijk is vastgelegd. Jaarlijks gaat nu 10 miljoen peso uit belastinginkomsten naar maatregelen voor het behoud van ecosysteemdiensten. Zo betalen alle inwoners van de stad indirect voor natuurbehoud- en herstel door de verschillende partijen stroomopwaarts.

Voor de toekenning van het budget maakt het gemeentebestuur gebruik van de informatie van onze partners over de gebieden waar herstel het hardst nodig is.

Lees meer

• Case study: Climate adaptation through ‘payment for ecosystem services’ in the Philippines
• Handboek: Ecosystem-based adaptation