Duurzame toekomsten creëren: De productie van agarhout verbeteren in West-Sumatra 

In Padang Laweh, West-Sumatra, streeft de Social Forestry Business Group (KUPS) Putra Harapan naar het creëren van een duurzaam bestaan, waarbij ze tegelijkertijd de lokale omgeving beschermen. Dankzij het programma Strengthen the Roots konden de leden van Putra Harapan meerdere trainingen volgen en onder andere een wasplaats voor agarhoutbladeren bouwen. Het productieproces werd hierdoor hygiënischer en de kwaliteit van de kruidendrank die gemaakt wordt met de agarhoutbladeren beter. 

KUPS Putra Harapan heeft momenteel zeventien leden (tien vrouwen en zeven mannen, waaronder vijf jongeren). Het doel van deze gemeenschapsonderneming is om producten te maken en verkopen van de agarhoutbomen die in het plaatselijke bos groeien. De vrouwen maken kruidendrankjes van de bladeren en de mannen winnen essentiële olie uit de stam.

Wat is agarhout?

Agarhout is een geurend, harsachtig hout dat ontstaat wanneer bepaalde bomen worden geïnfecteerd door schimmel, waardoor ze een dichte, aromatische hars produceren. Dit harsrijke hout is erg gewild voor parfums, wierook en traditionele medicijnen. De productie van dit agarhout is bekend van vier bomenfamilies: 

  • Thymelaeaceae: Voornamelijk Aquilaria soorten, gevonden in Zuid-China, Zuidoost-Azië, en India. 
  • Burseraceae en Lauraceae: Gevonden in Centraal Zuid-Amerika. 
  • Euphobiaceae: Vooral te vinden in tropische gebieden. 

Agarhout wordt wereldwijd gebruikt en staat bekend als ‘oud’ in het Arabisch, ‘gaharu’ in het Indonesisch, en ‘chenxiang’ in het Chinees. 

Alternatieve vormen van levensonderhoud 

De groep begon tien jaar geleden met de missie om alternatieve bestaansmogelijkheden op te bouwen voor mensen die illegaal goud wonnen in het bos en de rivier. In de afgelopen drie jaar kregen ze financiële steun van de District Forest Management Unit (KPHL Sijunjung), die gebruikt werd voor de bouw van een productiefaciliteit waar de droog- en distillatiemachines staan. De groep heeft ook nauw contact met het dorpshoofd (de Wali) over de mogelijkheden voor financiële steun van het dorpsbestuur, met name voor trainingsactiviteiten. 

Steun van Strengthen the Roots

De afgelopen twee jaar werd KUPS Putra Harapan versterkt door steun van het project Strengthen the Roots, een initiatief van IUCN NL en Wilde Ganzen dat in Indonesië wordt uitgevoerd met de IUCN NL partnerorganisatie KKI WARSI. Dit project ondersteunt gemeenschapsorganisaties in Bolivia, Ghana en Indonesië die zich inzetten voor de bescherming van de natuur in en rond hun gemeenschappen. Door deze organisaties de kennis en financiële middelen te geven om lokaal steun voor hun werk te krijgen, stimuleert Strengthen the Roots milieu- en sociale ontwikkeling die vanuit de organisaties en gemeenschappen zelf komen en niet top-down wordt gedreven. 

Vorig jaar kon de groep met de fondsen van Strengthen the Roots het Essential Oil Network betalen voor een training over het gebruik van de destillatieapparatuur en verzorgde KKI Warsi trainingen over het versterken van de organisatie. Het geld werd ook gebruikt voor hakmachines voor agarhoutbladeren, tafels en stoelen voor in de productiefaciliteit en de bouw van wasplaatsen voor agarhoutblad die voldoen aan de standaarden. 

Training in het verwerven van steun en fondsen

Verder is de groep, met steun van KKI Warsi en de vaardigheden die ze hebben opgedaan in de Mobilising Support trainingen als onderdeel van het Strengthen the Roots programma, druk bezig om de vergunningen te krijgen voor het oogsten en verhandelen van de agarhoutproducten, waaronder een ‘ Certification of Cultivation of Gaharu Plants’ van het West Sumatra Natural Resources Conservation Centre (BKSDA) en een vergunning van de Agency for Drug and Food Control (BPOM) om de agarhoutproducten te verkopen. Deze vergunningsaanvraag is nog steeds in behandeling. 

Evelien van den Broek, senior expert environmental justice, bezocht de groep in Padang Laweh in februari 2024 en was diep onder de indruk. ‘De leden lieten hun onderneming zien door middel van een goed voorbereide presentatie en serveerden heerlijke kruidendrankjes gemaakt van agarhoutbladeren. Hun enthousiasme, de zorgvuldig verzorgde agarhoutbomen en de volledig uitgeruste productiefaciliteit zijn allemaal veelbelovende indicatoren van een bloeiende gemeenschapsonderneming in wording.’  

Agarhoutteelt en het in kaart brengen van het land © KKI Warsi 

Meer informaite

Evelien van den Broek
Senior Expert Environmental Justice