Mens en natuur profiteren van gecertificeerde houtproductie

Monocultuur acaciaplantages voor houtpulp zijn in Vietnam funest voor de biodiversiteit. Onze lokale partnerorganisatie VietNature zag dat het anders kon: met winst voor plantagehouders uit de gemeenschap én de natuur. Met steun van IUCN NL zetten ze een rendabel project op voor FSC gecertificeerde hout productie. In 2020 diende de eerste investeerder zich aan.

Headerfoto © VietNature

In Vietnam vind je vele miljoenen hectares monocultuur acaciaplantages, bestemd voor pulp. ‘Dat is problematisch’, vertelt Jan Willem den Besten, senior expert groene economie bij IUCN NL. ‘Omdat de plantages voor pulp bestemd zijn, is geen FSC-certificering nodig. Daardoor staan er uitsluitend acaciabomen. Dat zijn uitheemse soorten die niet passen in de lokale natuur. Er is voor plantagehouders simpelweg geen prikkel om minimaal 10% inheemse bomen aan te planten zoals bij FSC certificering verplicht is.’

Groene woestijnen

Bovendien worden de bomen al na enkele jaren gekapt, lang voordat ze volgroeid zijn. ‘Daardoor zijn
die plantages een soort groene woestijnen: er leven nagenoeg geen insecten, vogels of zoogdieren.’

De focus op pulp brengt nog een ander nadeel met zich mee: er wordt geen hout geproduceerd voor
de Vietnamese meubelindustrie. ‘Dit betekent dat die grote industrie afhankelijk blijft van import uit
omliggende landen’, zegt Jan Willem. ‘Helaas gaat het dan vaak om illegaal gekapt hout uit natuurlijke
bossen.’ Onze lokale partnerorganisatie VietNature vond dat het anders moest: met winst voor de
plantagehouders uit de gemeenschap én voor de natuur.

Bosherstel met economische potentie

‘Wij steunden hen in het toepassen van de Restoration Opportunities Assessment Methodology van IUCN’, vertelt Jan Willem. ‘Daardoor kreeg VietNature inzicht in de beste kansen voor bosherstel, met ook economische potentie voor duurzaam bosbeheer en bescherming van wat nog over is van het natuurlijke bos.’ Sindsdien hebben ze een uniek model ontwikkeld om landeigenaren te ondersteunen op rendabele wijze de omschakeling te maken van monocultuur acaciaplantages voor pulp naar FSC gecertificeerde houtproductie. Naast het werk met landeigenaren, die vaak enkele hectares grond bezitten, zet VietNature zich in om de FSC certificering rond te krijgen en zoekt ze naar afnemers die een hogere prijs betalen voor FSC gecertificeerd hout.

Kapitaal binnengehaald

‘Via ons initiatief Momo4Climate en de Green Livelihoods Alliance hebben wij VietNature in 2017 en 2018 ondersteund in het uitwerken van een rendabele business case’, vertelt Jan Willem. ‘In 2018 presenteerde VietNature tijdens het internationale investeerders forum van het Global Impact Investors Forum hun project tijdens een zogenaamde Dragon’s Den. Ze wonnen de competitie, en daarmee het eerste startkapitaal om hun idee werkelijkheid te laten worden.’ Inmiddels heeft VietNature nog meer ondersteuninggekregen om de eerste FSC-certificering te doen en sinds 2020 is er een investeerder die interesse heeft om het idee verder op te schalen.

Vooral voordelen voor de natuur

Dat het project nu werkelijkheid wordt, betekent winst voor plantage-eigenaren: FSC-gecertificeerd hout levert meer op dan pulp. Maar het initiatief biedt vooral voordelen voor de natuur. Jan Willem: ‘De houtplantages volgens dit nieuwe model bevatten meer inheemse boomsoorten, die de kans krijgen om te volgroeien tot volwassen bomen. Dat is winst voor de biodiversiteit. De plantages zijn daardoor een prettig leefgebied voor veel insecten, vogels en zoogdieren.’

Bosbehoud

Bovendien dragen de plantages indirect bij aan behoud van natuurlijke bossen. ‘Dankzij hun hogere inkomsten zijn de plantagehouders minder genoodzaakt om illegaal hout te kappen. En als het land op deze manier zelf ook meer hout gaat produceren voor de meubelindustrie, dan hoeft het minder te importeren uit omringende landen, waar de handel in hardhout vaak ten koste gaat van natuurlijke bossen.’

Om deze video te kunnen bekijken moet je ‘Sociale media en advertenties’-cookies accepteren. Klik hier om jouw cookie-instellingen te wijzigen.